*********
Thuộc huyện Ninh Hải tỉnh Ninh Thuận, túi nước nơi cửa biển Đầm Nại là tổng trạm của cả một chuỗi ngành hậu cần nghề cá, là trung tâm mọi sản vật biển ngon lành, đậm đà hàng đầu quốc gia.
Đầm Nại có diện tích tự nhiên 1.200 ha, chứa khoảng 24 triệu mét khối nước, tồn tại hệ sinh thái với 300 loài thủy sản, là 1 trong 12 đầm phá quan trọng trên lãnh thổ Việt Nam.
Dù Ninh Thuận có nhiều dãy núi che chắn làn mưa phía Tây Nam, nên lượng mưa thấp nhất cả nước, nhưng may thay, Đầm Nại là túi nước khổng lồ, góp vai trò điều hòa ngập lụt, cân bằng nguồn nước ngầm và là “lá phổi” làm sạch môi trường sinh thái.
Nguồn lợi kinh tế của Đầm Nại thì đáng giá vô kể: nuôi sống trên 4.000 nông hộ với khoảng 30 ngàn dân, thuộc các xã: Khánh Hải, Tri Hải, Phương Hải, Hộ Hải, Tân Hải của huyện Ninh Hải. Đây là vựa hải sản quan trọng nhất tỉnh, có được nhiều thế hệ gia đình dựa vào "sống khỏe" nhờ các loài thủy sản tôm, ốc hương, ghẹ, hàu, rong sụn ... ở ven đầm trong diện tích khoảng 800 ha.
Vừa chủ động sản xuất thâm canh, bà con còn dành công sức khai thác hải sản tự nhiên tại nội đầm, không chỉ mang về thu nhập ổn định, bảo đảm cuộc sống hàng ngày, mà còn cung ứng các loại hải sản tự nhiên, rất riêng và rất "chất" cho thị trường, góp phần làm cho địa danh Đầm Nại được muôn người yêu thích.
Chỉ với những dụng cụ nhỏ gọn để nhẹ nhàng lướt trên mặt đầm câu tôm, bạch tuộc, thả lưới, đặt lờ bắt cá, cạy hàu.... Sau nhiều giờ miệt mài luồn qua ngõ ngách hoang sơ ở Đầm Nại, mỗi người đều có thể mang về thu nhập vài trăm ngàn đồng. Đơn giản nhất là bắt ốc cung cấp thức ăn cho tôm thẻ chân trắng thì mỗi ngày cũng có thu nhập từ 100 đến 150 ngàn đồng.
"Siêu" hơn thì phải nói các đội thuyền từ 420.CV đến hơn 1.000.CV chuyên đánh bắt xa bờ.
Đội của Đầm Nại là một trong những bộ phận góp phần thêm vào lực lượng tàu thuyền trên dưới 50 chiếc của toàn tỉnh Ninh Thuận.
Từ sự hỗ trợ từ đồng vốn vay của nhà nước, nhiều hộ ngư dân đã đóng được tàu mới, đã vươn khơi đánh bắt hiệu quả và không ít ngư dân bày tỏ nguyện vọng vay thêm vốn đóng thêm tàu.
Ngư dân Trần Công Thắng, chủ tàu cá vỏ gỗ có công suất 829.CV ra vào Đầm Nại mỗi chuyến, hành nghề lưới rê, cho biết: "Tàu tôi đóng từ năm 2016, với nghề lưới rê trung bình hằng tháng thu nhập 500-600 triệu đồng. Thực tế cho thấy tàu gỗ truyền thống làm rất đạt, không thua gì tàu sắt hay tàu làm bằng composite".
Thực sự, nhìn những con thuyền bằng gỗ, tác giả và nhiều du khách khác đều công nhận là vẫn thấy thích hơn sắt thép, nhựa dẻo, vì nó toát được "hồn vía" một làng cá...cổ kính trên mặt nước lặng yên ngàn đời, ẩn mình trong sườn núi xanh thẳm, vươn xa khơi chắn sóng cho làng chài.
Đến Đầm Nại, được sống trong cuộc sống dân dã thanh bình của thôn xóm ven đầm, du khách sẽ bị "lây" tính cách tự nhiên của con người vùng sóng nước: hào sảng, bộc trực, thân tình và thích đàn hát, ôm mic karaoke.
Còn gì bằng khi được thưởng thức các loài hải sản được đánh bắt từ Đầm Nại do cư dân bản địa chế biến, vừa nghe họ hát, họ gõ chén, họ vỗ mạn thuyền. Chiều tà, trong khói nướng hải sản nồng nồng, gió biển se se, mù-tạt cay cay, men rượu lâng lâng, nghe giọng ca người miền biển Ninh Chữ lay láy âm ngữ Phú Yên, Bình Định cộng hưởng với âm sắc Raglay, Chămpa huyền thoại thì cả khung cảnh có chiều sâu ảnh trường hiện ra, đầy đặn hương biển, thậm tình người dân bản địa...Ồ, thi vị biết nhường nào ???!!!
Chưa nói chi đến các ông thích nhậu nhẹt đàn hát, riêng chỉ với các đoàn toàn phụ nữ, nữ sinh thôi, thì sự quyến rũ của hương vị thơm ngon tự nhiên hải sản, ngắm bầu trời ngũ sắc chia tay với ông mặt trời là cũng đã mắc "nghiện" Đầm Nại rồi.
Vừa ăn, vừa được ngắm phong cảnh ngôi chùa cổ Kim Sơn nằm lưng sườn núi Chồng in bóng xuống mặt đầm lung linh sóng nước, một nền trời xanh trong có cánh cò trắng muốt, giăng hàng hàng lớp lớp giữa vùng ngập mặn nguyên sinh rộng đến choáng ngợp. Nếu có dịp thì du khách cùng với ngư dân đi thuyền ngược lên Hòn Thiên, Hòn Tịnh thả hồn vui thú sóng nước mênh mang thì mãn nhãn lắm. Đặc biệt là ở Hòn Tịnh thuộc khu vực thị trấn Khánh Hải có hình thù lạ lẫm, được dân gian thêu dệt nên những truyền thuyết kì bí về những cuộc tình mấy trăm năm mà tiền nhân đã từng trải, mang đậm nhân văn về tình yêu lứa đôi, lòng thủy chung trong đời sống vợ chồng, những câu chuyện giữ đất giữ làng, chống giặc, chung tay hộ Ông Lụy giữa sóng biển ngàn khơi, đưa Ông về chôn cất, thờ tự. ("Ông Lụy" là cách nói "tránh" để tỏ lòng tôn kính, không phạm danh đối với loài cá Voi, cá Nhà táng chẳng may vong mạng trôi dạt trên ngư trường)
Vào buổi chiều thanh vắng, khi ánh tà dương khuất sau rặng núi, những con thuyền nhỏ cũng đang cố gắng đẩy thân mình vào bờ, luồn qua cửa biển Đầm Nại về đến bến.
Đầy ắp một cõi thuyền ngủ yên khiến không gian nơi đây lại càng trở nên tĩnh lặng và nên thơ. Những ánh nắng còn sót lại hắt bóng qua từng con thuyền nhỏ, long lanh trên mặt sóng loang loang choé sáng, toả lan sức sống tiềm tàng từ nơi bình yên Đầm Nại.
Đâu phải chỉ riêng cảnh đẹp quyến rũ với nhũng phút giây yên bình, thanh thản, xả stress sau những ngày làm việc căng thẳng, Đầm Nại còn là một điểm đến hấp dẫn về ẩm thực biển mà các vùng khác không thể so sánh hơn được.
Đối với khách phương xa, địa chỉ tìm mua hải sản thì không nơi nào khác chính là khu chợ Đầm Nại của ngư dân Ninh Chữ.
Chợ Nại hình thành từ lúc nào chẳng ai biết, tọa lạc trên đường Đầm Nại, một bên là cầu Tri Thủy là là mặt nước, cũ kỹ mà nên thơ, cuối đường ra cầu Ninh Chữ 10 nhịp hoành tráng, cao vòi vọi, nối đôi bờ cửa biển. Cầu mới Ninh Chữ được xây dựng và khánh thành từ cuối tháng 8/2014 với tổng kinh phí khoảng 300 tỷ đồng, nối liền Phan Rang với Vịnh Vĩnh Hy, Cam Ranh, Nha Trang.
Từ đó đến nay, cây cầu này đã góp phần làm phồn thịnh thêm cho chợ Nại. Người dân quanh vùng cùng “bộ hành” với khách du lịch đến Phan Rang, Ninh Thuận hoặc trên đường ra Bắc vào Nam dừng chân ghé lại. Du khách đi chợ Nại vào cả buổi sáng và buổi chiều trong ngày, lúc nào cũng chen chân giữa dòng người nhộn nhịp. Với chiều rộng khoảng chục mét, chiều dài hàng trăm mét, chợ nhà lồng Diên Khánh được hình thành sau này ăn theo chợ Nại, chạy dọc đường Ngô Sỹ Liên với hàng dù che nắng xoe tròn. Bên dưới từng chiếc dù là những gánh cá vừa đánh bắt từ những chiếc thuyền nhỏ đưa lên bờ vào sáng sớm trong ngày.
Người bán hàng niềm nở mời khách mua và cho biết: "Đầm Nại 4 mùa xuân hạ thu đông đều thuận lợi cho việc đánh bắt cá của ngư dân, sản lượng thường tăng cao nhất là sau Tết. Hầu như các loại hải sản cao cấp như tôm, cua, ốc, ghẹ, cá…vừa đánh lưới vừa thả câu, tươi ngon số một"
Ở biển Ninh Chữ ven ngược ra phía bắc vùng Vịnh Vĩnh Hy là có cá thu. Mỗi con đều tròn dài nung núc (mỗi con cân nặng từ 7 - 8kg).
Nhưng bán chạy nhất vẫn là hàng mực. Những con cá mực nang to bằng chiếc đĩa cỡ lớn. Hàng tấn mực lá, mực ống mực nang còn tươi nguyên mi-nơ chuyển màu da mực, lóng lánh dưới nắng ban mai. Nếu khách không mua hết thì đến phiên các bà nội trợ địa phương cũng mua cho bằng hết để mang về làm mực một nắng, khô mực. Loại hàng cao cấp này thường cho bung ra thị trường vào dịp Tết để nhà nhà mua tặng nhau.
Ở Đầm Nại, mặt hàng cá mú đỏ, mú nghệ chễm chệ ở hàng đầu sập hàng vì đây là hàng ngon nhất, mắc mỏ nhất vì khó câu, giá gần cỡ 500.000đ/kg. Thứ mắc tiền liền kề là cá tắc kè, bò hòm, bò da. Rẻ hơn chút là cá bớp, cá bè, cá dìa, cá thóc, cá chình.
Bình dân hơn là cá đối, cá cờ, cá gáy với giá từ 70.000đ đến 120.000đ/kg. Hàu, sò, ốc thì rẻ hơn chỉ khoảng 30.000đ đến 40.000đ/kg. Riêng tu hài và ốc hương khoảng từ 250.000đ đến 350.000đ/kg.
- "Rẻ vậy? Thứ này ở Sì Gòn là họ chém 600.000đ/kg là chuyện thường tình, cá mú đỏ chém tới 1 triệu/kg" - nhiều du khách thốt lên.
Len lỏi giữa những mặt hàng hải sản tươi, còn có những mặt hàng hải sản khô dậy mùi phưng phức. Người dân Đầm Nại với kinh nghiệm ướp cá, phơi nắng nóng vừa đủ khô giòn mà vẫn giữ được hàm lượng các chất dinh dưỡng trong thịt thơm ngon đậm đặc.
Ngoài ra, chợ Nại với những quang gánh bán các loại gia vị chế biến “sơn hào hải vị” nổi tiếng đất Phan Rang - Tháp Chàm như hành, tỏi, gừng, bánh tráng… Người bán gần như không nói thách giá, nếu khách mua với số lượng nhiều thì giá bán sẽ giảm xuống khoảng 10 - 15%. So sánh mức giá bình quân với các chợ lớn và siêu thị ở khu trung tâm thành phố Phan Rang thì giá nhiều mặt hàng hải sản ở chợ Nại thấp hơn từ 20 đến 30%.
Nhưng điều cuốn hút du khách hơn hết không chỉ là mua được hải sản tươi ngon đưa về khách sạn chế biến, ăn tại chỗ...mà có thêm cái hay nữa là các bà nội trợ còn được nhiều homestay cho gởi bảo quản trong tủ đông miễn phí, khi khởi hành trở về thì đóng thùng đá mang về nhà làm quà, hoặc để dành ăn dần. "Ha ha !!" Các bà nội trợ thích nhất khoản này, vì hải sản rất là nhiều i-ốt, colagen, canxi, khoáng chất thiên nhiên.
Cảnh sắc thiên nhiên với trời biển xanh trong, mây trắng lững lờ, những rặng núi xanh rì làm nền cho những chiếc tàu đánh cá sơn đỏ đầu mũi, tô xanh mạn thuyền liên tục xuất-cập bờ bến... phối lên một bức tranh đầy sức sống, sức vươn từng ngày của một làng chài nhiệt đới Đầm Nại tuổi đời hơn 500 năm, do các tộc Kinh-Chăm -Khơme hội tụ, chung sức giữ gìn.
Và giờ, còn chờ gì nữa mà không lên đường đến với Đầm Nại - thủ phủ về thức ăn miền biển trên cung đường tranh vẽ tuyệt đẹp Ninh Thuận - Việt Nam!
Tư vấn qua Facebook
0983114989
Gọi ngay